Θεραπεύστε την τερηδόνα με το σφράγισμα δοντιού

Τι είναι το σφράγισμα δοντιού;

Το σφράγισμα ή έμφραξη ενός δοντιού είναι μια οδοντιατρική τεχνική που έχει ως σκοπό να αποκαταστήσει το σώμα και τη λειτουργία ενός δοντιού που έχει καταστραφεί απο την τερηδόνα. Η τερηδόνα διεισδύει στο δόντι, καταστρέφει την αδαμαντίνη και σχηματίζει μια κοιλότητα ή τρύπα. Αξίζει να σημειωθεί οτι η ύπαρξη τρύπας δεν είναι απαραίτητη καθώς πολλές φορές, ιδιαίτερα στους ενήλικους ασθενείς, η τερηδόνα εντοπίζεται ανάμεσα σε δύο γειτονικά δόντια, στο τοίχωμα που τα χωρίζει.

Γιατί πρέπει να γίνει το σφράγισμα δοντιού;

Η πραγματοποίηση ενός σφραγίσματος είναι απαραίτητη προκειμένου να ανακοπεί η κλινική και μικροβιολογική δραστηριότητα της τερηδόνας. Εάν η τερηδόνα δε θεραπευτεί  τότε η φλεγμονή που προκαλεί συνεχίζει σε βάθος στο δόντι φτάνοντας στο νεύρο ή πολφό του δοντιού και προκαλώντας  έντονο πόνο ή πρήξιμο ή απόστημα καταστρέφοντας σε μερικές περιπτώσεις ολοκληρωτικά το ίδιο το δόντι.

Πότε ένα δόντι χρειάζεται σφράγισμα;

Ο οδοντίατρος σας ύστερα απο μια σχολαστική κλινική εξέταση σε συνδυασμό ενδεχομένως και με τη διεξαγωγή ακτινογραφιών θα εντοπίσει τα τερηδονισμένα “χαλασμένα” δόντια που χρήζουν θεραπείας. Στη συνέχεια ανάλογα με το μέγεθος της βλάβης θα αποφασιστεί απο τον οδοντίατρο ποιά είναι η θεραπεία που ενδείκνυται σε κάθε περίπτωση. Όσο πιο μικρή σε έκταση είναι η βλάβη που έχει προκληθεί τόσο πιο απλή θα είναι και η θεραπεία. Σημαντικότατο λοιπόν ρόλο στην πρόωρη ανίχνευση της τερηδόνας παίζουν οι τακτικοί προληπτικοί έλεγχοι. Μην περιμένετε να πονέσετε για να προγραμματίσετε το επόμενο ραντεβού σας στον οδοντίατρο!

Τέλος ένα δόντι μπορεί να χρειαστεί σφράγισμα έπειτα απο κάταγμα/σπάσιμο ή σε περιπτώσεις τραυματικών ουλικών υφιζήσεων με αποκάλυψη της οδοντίνης ή όταν γίνονται, περιορισμένες σε έκταση, αισθητικές παρεμβάσεις.

Πώς γίνεται ένα σφράγισμα;

Καταρχήν πραγματοποιείται τοπική αναισθησία ώστε η όλη διαδικασία να γίνει όσο πιο ανώδυνα γίνεται. Στη συνέχεια τοποθετείται ειδικός απομονωτήρας ώστε να παραμείνει η περιοχή όσο το δυνατόν πιο καθαρή γίνεται (κρατώντας μακρυά το σάλιο) και να μην υπάρχει κίνδυνος να καταπιεί ο ασθενής υγρά ή μικροεργαλεία. Έπειτα ο οδοντίατρος αφαιρεί το τμήμα του δοντιού που έχει καταστραφεί από την τερηδόνα, καθαρίζει αυτή την περιοχή και αφού βεβαιωθεί οτι δεν έχει μείνει καθόλου τερηδονισμένος ιστός γεμίζει, “σφραγίζει” την κοιλότητα που έχει δημιουργηθεί με ένα ειδικό υλικό. Η επιλογή του κατάλληλου υλικού γίνεται βάσει του βάθους στο οποίο είχε φτάσει η τερηδόνα, τη θέση του δοντιού μέσα στο φραγμό (οπίσθια ή προσθια/αισθητική ζώνη) καθώς και την ύπαρξη αλλεργιών απο μέρους του ασθενούς.

Υλικά σφραγισμάτων

Τα υλικά που χρησιμοποιούνται σήμερα για την έμφραξη των τερηδονισμένων δοντιών είναι τα ακόλουθα:

• Σύνθετη ρητίνη (λευκά σφραγίσματα).
• Αμάλγαμα (μαύρα σφραγίσματα)
• Υαλοïονομερής κονία (χρησιμοποιείται κυρίως στην έμφραξη νεογιλών/ παιδικών δοντιών).

Σύνθετη ρητίνη

Η ρητίνη είναι σήμερα το υλικό που χρησιμοποιείται περισσότερο απο κάθε άλλο για τις εμφράξεις των δοντιών.

Η σύνθετη ρητίνη που χρησιμοποιείται στην οδοντιατρική έχει τρία βασικά συστατικά:

• οργανική ρητίνη
• ένα ανόργανο πληρωτικό
• έναν παράγοντα συζεύξεως.

Οργανική ρητίνη

Η ρητίνη είναι το χημικά δραστικό συστατικό του σύνθετου υλικού. Είναι αρχικά ένα μονομερές υγρό.Μετατρέπεται σε ένα άκαμπτο πολυμερές με μία αντίδραση προσθήκης. Είναι αυτή η ικανότητα να μετατρέπεται από μια πλαστική μάζα σε ένα άκαμπτο στερεό .Αυτό του επιτρέπει στο υλικό να χρησιμοποιηθεί για την αποκατάσταση της οδοντοστοιχίας.

Ανόργανο πληρωτικό

Τα πληρωτικά έχουν προστεθεί στα σύνθετα υλικά για να βελτιώσουν τις ιδιότητες τους.

Η προσθήκη αυτή των πληρωτικών προσφέρει σημαντικά οφέλη:

1. H συρρίκνωση μειώνεται.Επειδή η ποσότητα της ρητίνης που χρησιμοποιείται είναι μειωμένη και το πληρωτικό δεν λαμβάνει μέρος στη διαδικασία πολυμερισμού.
2. Τα κεραμικά πληρωτικά έχουν συντελεστή θερμικής διαστολής παρόμοιο με ιστό των δοντιών.
3. Μπορούν επίσης να βελτιώσουν τις μηχανικές ιδιότητες, όπως σκληρότητα και αντοχή.
4. Παρέχουν ακτινοσκιερότητα, εύκολο να τα εντοπίσει σε ακτινογραφίες.
5. Τα πληρωτικά αποτελούν το ιδεώδες μέσο για τον έλεγχο διαφόρων αισθητικών χαρακτηριστικών, όπως το χρώμα και η διαύγεια.

Παράγοντας συζεύξεως

Η σύνθετη ρητίνη πρέπει να έχει αποδεκτές μηχανικές ιδιότητες.Είναι πολύ σημαντικό ότι το υλικό πληρώσεως και η ρητίνη είναι ισχυρά δεμένα μεταξύ τους. Αν η συγκόλληση αυτή δεν είναι αρκετά ισχυρή οι τάσεις που αναπτύσσονται δεν θα διανεμηθούν αποτελεσματικά σε όλο το υλικό και υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να σπάσει.

Ιδιότητες της σύνθετης ρητίνης

1. 1. χαρακτηριστικά χειρισμού

Οι σύνθετες ρητίνες δεν είναι εγγενώς συγκολλητικές στο σμάλτο και στην οδοντίνη.Ως εκ τούτου απαιτείται η εγχάραξη με φωσφορικό οξύ και η εφαρμογή του συνδετικού παράγοντα οδοντίνης.
Η σωστή τοποθέτηση του υλικού αποκατάστασης από τον οδοντίατρο αλλά και η προσεκτική στοματική υγιεινή από τον ασθενή είναι ακόμη πιο σημαντικά.Εάν εμφανιστεί δευτερογενής τερηδόνα τείνει να εξελίσσεται πιο γρήγορα από ότι άλλα υλικά αποκατάστασης.

1. 1. βιοσυμβατότητα

Οι σύνθετες ρητίνες είναι πολύπλοκες δομές.Όπως επίσης και τα διάφορα συστατικά και τα προϊόντα διάσπασης που απελευθερώνονται από αυτά τα υλικά.
Ωστόσο, αυτό δεν πρέπει να ερμηνευθεί ως ένδειξη ότι τα υλικά αυτά παρουσιάζουν κίνδυνο για τον ασθενή.Η ποσότητα που απελευθερώνεται είναι πολύ μικρή.Οι αντιδράσεις υπερευαισθησίας που σχετίζονται με σύνθετες ρητίνες είναι σπάνιες.

1. 1. απορρόφηση του νερού

Η απορρόφηση του νερού θα πρέπει να διατηρείται σε χαμηλά επίπεδα.Η υπερβολική απορρόφηση νερού έχει μια επιζήμια επίδραση στην σταθερότητα του χρώματος και στην αντοχή του υλικού στη φθορά.
Εάν η σύνθετη ρητίνη μπορεί να απορροφήσει νερό άρα στη συνέχεια, είναι επίσης σε θέση να απορροφήσει και άλλα ρευστά από τη στοματική κοιλότητα,τα οποία να οδηγήσουν σε αποχρωματισμό.

1. 1. συντελεστής θερμικής διαστολής

Πρέπει να ελαχιστοποιηθούν οι τάσεις που αναπτύσσονται λόγω διαφορικής διαστολής και συστολής.Ο συντελεστής θερμικής διαστολής του σύνθετου υλικού πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πλησιέστερος προς εκείνον του ιστού των δοντιών. Τα πληρωτικά έχουν χαμηλό συντελεστή διαστολής.Οι ρητίνες να έχουν υψηλό συντελεστή.Έτσι, όσο μεγαλύτερη η περιεκτικότητα του ανόργανου πληρωτικού τόσο χαμηλότερος θα είναι ο συντελεστής διαστολής.

1. 1. ακτινοσκιερότητα

Όταν σύνθετα υλικά χρησιμοποιούνται ως υλικό αποκατάστασης στα πίσω δόντια η ακτινοσκιερότητα τους είναι υψίστης σημασίας. Η ανίχνευση της τερηδόνας κάτω από ένα μη ακτινοσκιερό υλικό είναι αδύνατη και θα επιτρέψει η διαδικασία επέκτασης της τερηδόνας να συνεχίσει απαρατήρητη για πολύ καιρό.

1. αισθητικό αποτέλεσμα
2. αντοχή
3. σκληρότητα

Αμάλγαμα

Το οδοντιατρικό αμάλγαμα είναι το κράμα του καθαρού υδραργύρου με άργυρο, κασσίτερο, χαλκό, ψευδάργυρο ή και με άλλα μέταλλα, πολύτιμα ή όχι, και χρησιμοποιείται για την πλήρωση των οδοντικών κοιλοτήτων. Είναι αυτά που ονομάζουμε μαύρα σφραγίσματα. Κατ’ ουσίαν, το οδοντιατρικό αμάλγαμα είναι η στερεοποίηση του υγρού υδραργύρου. Από υγρός που είναι στη θερμοκρασία περιβάλλοντος μετατρέπεται σε στερεός μετά από ανάμειξη διαφόρων μετάλλων.

Το οδοντιατρικό αμάλγαμα είναι ένα από τα πλέον αμφιλεγόμενα οδοντιατρικά υλικά. Η πρώτη οδοντική έμφραξη από αμάλγαμα έγινε στο Παρίσι από τον Traveau, το 1826, και ονομάστηκε «φύραμα αργύρου».

Σήμερα έπειτα απο μια ενδελεχή ανάλυση των επιστημονικών δεδομένων τα σφραγίσματα αμαλγάματος έχουν απαγορευθεί σε άτομα κάτω των 16 ετών, σε εγκύους και σε γυναίκες που θηλάζουν. Πολλά ευρωπαïκά κράτη έχουν ευρέως απαγορεύσει το αμάλγαμα για όλο τον πληθυσμό ενώ σε άλλα, ανάμεσα τους η Ελλάδα, η χρήση του επιτρέπεται μόνο σε εκείνες τις κλινικές περιπτώσεις που το κρίνει πραγματικά απαραίτητο ο οδοντίατρος.