Τι είναι ο περιοδοντολόγος

Ο περιοδοντολόγος είναι οδοντίατρος εξειδικευμένος στην πρόληψη, διάγνωση και θεραπεία των περιοδοντικών νόσων (ουλίτιδα και περιοδοντίτιδα). Ο περιοδοντολόγος έχει εκπαιδευτεί τρία επιπλέον χρόνια μετά την οδοντιατρική σχολή παρακολουθώντας μεταπτυχιακό πρόγραμμα ειδίκευσης στην περιοδοντολογία. 

Ο περιοδοντολόγος ασχολείται με το κόκκαλο της γνάθου, τα ούλα, την επιφάνεια της ρίζας του δοντιού και το περιρρίζιο (ίνες που συνδέουν την επιφάνεια της ρίζας του δοντιού με το φατνίο του), τόσο σε επίπεδο πρόληψης, όσο και σε επίπεδο θεραπείας και αποκατάστασης.

Επιπλεόν ο περιοδοντολόγος μεριμνά για την αποκατάσταση της αισθητικής των περιοδοντικών ιστών και την εξειδικευμένη τοποθέτηση οδοντικών εμφυτευμάτων.

Στην κλινική καθημερινότητα ο περιοδοντολόγος κάνει θεραπεία ουλίτιδας και περιοδοντίτιδας, αντιμετώπιση ενδοπεριοδοντικών προβλημάτων, αφαιρετική και πλαστική χειρουργική του περιοδοντίου, αναπλάσεις σκληρών και μαλακών ιστών, χειρουργική τοποθέτηση εμφυτευμάτων και κατόπιν εξειδικευμένης εκπαίδευσης μπορεί να παράσχει περιοδοντική θεραπεία υποβοηθούμενη απο τα laser.

Τέλος ως αποτέλεσμα των επιστημονικών δεδομένων των τελευταίων 15 ετών ο περιοδοντολόγος μπορεί να αναπτύξει στενή συνεργασία με καρδιολόγους, διαβητολόγους και άλλες ιατρικές ειδικοτήτες, καθώς η περιοδοντίτιδα έχει συσχετιστεί με σοβαρά προβλήματα γενικής υγείας, όπως είναι η αθηρωμάτωση των αγγείων, ο σακχαρώδης διαβήτης, η παχυσαρκία κ.α.

Πότε πρέπει να επισκεφθώ τον περιοδοντολόγο;

Ο περιοδοντολογος συστήνεται να δεί τον κάθε οδοντιατρικό ασθενή στην αρχή και στο τέλος της όποιας θεραπείας του. Η υγεία των περιοδοντικών ιστών είναι απαραίτητη προϋπόθεση για μια σωστή αποκατάσταση, διαφορετικά είναι σαν να χτίζουμε “παλάτια στην άμμο”.

Όταν τα ούλα ματώνουν δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί σωστά ούτε ένα σφράγισμα, καθώς η υγρασία της περιοχής που οφείλεται στην αιμορραγία των ούλων δεν επιτρέπει τη σωστή συγκόλληση των ρητινών με το δόντι. Η ελλιπής συγκόλληση της ρητίνης μπορί να προκαλέσει δευτερογενή τερηδόνα που μπορεί με τη σειρά της να οδηγήσει σε νέκρωση του δοντιού.
Επιπλέον η αιμοσφαιρίνη του αίματος δεν επιτρέπει τη σωστή χρωματική απόδοση της έμφραξης και η φλεγμονή των ούλων που περιβάλλουν το δόντι δυσκολεύει στην απόδοση μορφολογίας, σχήματος και αισθητικής στην εργασία αυτή!

Δεδομένου οτι όλα αυτά ισχύουν για ένα απλό σφράγισμα (που είναι η πιο απλή προσθετική αποκατάσταση) σε έδαφος ουλίτιδας (που είναι η πιο απλή φλεγμονώδης νόσος των ούλων), μπορούμε να φανταστούμε τί συνεπάγεται η τοποθέτηση εκτεταμένων προσθετικών εργασιών σε έδαφος περιοδοντίτιδας (ακόμη και αρχόμενης), πόσο μάλλον η τοποθέτηση εμφυτευμάτων σε ούλα και κόκκαλο που νοσούν λόγω αθεράπευτης ή ανεπαρκώς θεραπευμένης περιοδοντίτιδας.

Δόντια που κουνιούνται, τι μπορεί να κάνει ο περιοδοντολόγος;

Όταν τα δόντια αρχίζουν να κουνιούνται – και η κινητικότητα δεν οφείλεται σε απόστημα ή τραύμα – τότε έχει ήδη χαθεί τουλάχιστον το 50% της οστικής τους στήριξης.

Τα περιοδοντικά δόντια κουνιούνται για δύο λόγους: ο πρώτος είναι ο προφανής, η οστική απώλεια και ο  δεύτερος είναι γιατί έχουν χαλαρώσει οι ίνες του περιρριζίου που τα συνδέουν με το φατνίο τους λόγω της φλεγμονής και του υγρού που συγκεντρώνεται στο περιρρίζιο.

Η τοποθέτηση δοντιών που παρουσιάζουν κινητικότητα κάτω από εκτεταμένες προσθετικές αποκαταστάσεις (γέφυρες) προκειμένου να μην κουνιούνται, χωρίς να έχει προηγηθεί ολοκληρωμένη περιοδοντική θεραπεία ή κάνοντας απλά και μόνο έναν καθαρισμό δοντιών, είναι κυριολεκτικά εγκληματικό.
Και αυτό γιατί ο ασθενής έχει την ψευδαίσθηση ότι είναι καλά καθώς η κινητικότητα των δοντιών του “σταμάτησε”. Στην πραγματικότητα όμως η καταστροφή στο κόκκαλο εξελίσσεται χωρίς κλινικά συμπτώματα, βουβά και ύπουλα μέχρι που κάποια στιγμή αρχίζει να κουνιέται όλη η προσθετική αποκατάσταση και στο τέλος βρισκόμαστε στη δυσάρεστη θέση να την αφαιρέσουμε μαζί με τα δόντια.

Αξιοσημείωτο είναι οτι σε αυτή την περίπτωση δεν παρατηρείται ούτε έντονη αιμορραγία, καθώς η φλεγμονή έχει μετατοπιστεί βαθιά προς το κόκκαλο, ούτε πόνος, γιατί η περιοδοντίτιδα δε συνοδεύεται κλινικά από έντονο άλγος.

Ο περιοδοντολόγος λοιπόν είναι ο εξειδικευμένος οδοντίατρος που θα πρέπει να ολοκληρώσει την περιοδοντική θεραπεία πριν αρχίσει η προσθετική αποκατάσταση και μετά την ολοκλήρωση αυτής, να ενημερώσει το συνεργάτη οδοντίατρο ή προσθετολόγο για την πρόγνωση των δοντιών.

Μαζί, θα σχεδιάσουν την προσθετική αποκατάσταση για να μπορεί η τελευταία να είναι ελάχιστα επεμβατική, ασφαλής για την οδοντοφυία και το περιοδόντιο, με μακροχρόνια πρόγνωση και κατά το δυνατόν οικονομικά ανεκτή!

Στο τέλος της προσθετικής αποκατάστασης ο περιοδοντολόγος πρέπει να επανεξετάσει τον ασθενή για να προσαρμόσουν τη στοματική υγιεινή στις ανάγκες της προσθετικής εργασίας και να προσδιορίσουν τις επανεξετάσεις και τη συχνότητα των καθαρισμών των δοντιών.

Μόνο με τη στενή παρακολούθηση του περιοδοντολόγου, σε όλα τα ενδιάμεσα βήματα, θα μπορέσει μια οποιαδήποτε προσθετική αποκατάσταση να τελειώσει με επιτυχία και να διατηρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Ορθοδοντική θεραπεία και περιοδοντολόγος

Περνώντας στο χώρο της ορθοδοντικής θεραπείας, και μετά από όλα όσα έχουμε προαναφέρει, γίνεται πλέον αυτονόητο οτι για να ξεκινήσει μια ορθοδοντική θεραπεία εφήβων ή ενηλίκων θα πρέπει πρώτα να έχει πραγματοποιηθεί ένας ενδελεχής κλινικός έλεγχος της υγείας του περιοδοντιού. Σε περίπτωση που εντοπιστεί ουλίτιδα ή περιοδοντίτιδα, θα πρέπει να θεραπευτούν ή να τεθούν υπο έλεγχο πριν την έναρξη της ορθοδοντικής θεραπείας.
Είναι αδιανόητο να πραγματοποιούνται μετακινήσεις δοντιών σε κόκκαλο και ούλα που φλεγμαίνουν.

Ο ρόλος του περιοδοντολόγου είναι σημαντικός και κατά τη διάρκεια της ορθοδοντικής θεραπείας ασθενών που δεν αντιμετωπίζουν περιοδοντικά προβλήματα. 

Οι ορθοδοντικοί ασθενείς έχουν, εξ’ορισμού, μια αντικειμενική δυσκολία στην καθημερινή στοματική υγιεινή εξαιτίας των ξένων σωμάτων που βρίσκονται πάνω και γύρω από τα δόντια τους. Ο περιοδοντολογος θα καθοδηγήσει και θα υποδείξει τα σωστά μέσα και τις ενδεικνυόμενες τεχνικές αποτελεσματικής στοματικής υγιεινής για την ειδική αυτή περίπτωση ασθενών. Επιπλέον, θα παρακολουθεί στενά τους ασθενείς σε επίπεδο καθαρισμού δοντιών και, ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα, φθορίωσης.

Κατά αυτό τον τρόπο οι ουλίτιδες, οι περιοδοντίτιδες, οι τερηδόνες και οι υφιζήσεις ούλων ως συμβάματα μιας ελλιπώς σχεδιασμένης ορθοδοντικής θεραπείας ελαχιστοποιούνται.

Σε συνεργασία επίσης με τους ορθοδοντικούς ο περιοδοντολόγος μπορεί να προχωρήσει σε μικροεπεμβάσεις όπως είναι η εκτομή χαλινών, η αύξηση κερατινοποιημένων ούλων, η αισθητική αποκάλυψη κλινικής μύλης, η κάλυψη απογυμνωμένης ρίζας κ.α πρίν, κατά τη διάρκεια, ή μετά την ολοκλήρωση της ορθοδοντικής θεραπείας, εγγυώμενος την ολοκλήρωση ενός όχι μόνο αισθητικού αλλά και απόλυτα βιολογικού και υγιούς αποτελέσματος.

Τέλος αξίζει να σημειωθεί οτι η ορθοδοντική δύναται να συνδράμει, μετά την ολοκλήρωση της περιοδοντικής θεραπείας, στην αισθητική αποκατάσταση των ασθενών που πάσχουν απο περιοδοντίτιδα.